عکس | اولین پیوند گوش چاپی

از آنجا که بخش‌های غضروفی در نواحی مفصلی واقع هستند و آسیب‌های آنها می‌تواند مشکلات حرکتی به‌دنبال داشته باشد یا در بخش‌های ظاهری قرار دارند و می‌توانند اعتماد به نفس فرد از ظاهرش را تحت‌الشعاع قرار دهند، توسعه روش‌های درمانی برای رفع نقص‌های غضروفی اهمیت بالایی دارد. پنجشنبه ۱۲ خرداد ۱۴۰۱، گروهی از پژوهشگران حوزه پزشکی اعلام کردند موفق به بازسازی بخش خارجی گوش انسان با استفاده از بافت خود فرد با روش چاپ سه‌بعدی شده‌اند. روش پیشگامانه‌ای که محققان امیدوارند به زودی برای درمان برخی نواقص مادرزادی راهگشا باشد.

«میکروشیا» و «آنوشیا» عوارض مادرزادی نادر اما مهمی هستند که به دنبال آن بخش خارجی گوش جنین به‌درستی تشکیل نمی‌شود. این نقص طیف وسیعی داشته و می‌تواند از مشکلات جزئی بدشکلی گوش که زیاد ظاهر فرد را تحت تأثیر قرار نمی‌دهد تا وضعیت‌های حادتری که به جای لاله گوش فقط زائده‌ کوچکی شکل می‌گیرد یا مواردی که اصلا لاله گوش تشکیل نمی‌شود، متفاوت باشد. این نقص می‌تواند یک یا هر دو گوش را درگیر کند و حتی در موارد وخیم، شنوایی فرد را نیز تحت تأثیر قرار دهد.

چاپ گوش واقعی

نتایج این پژوهش جدید نشان داده احتمالا به زودی افرادی با نقص‌‌های ژنتیکی مادرزاد که لاله گوش‌شان تشکیل نشده یا بدشکل شده، درمان خواهند شد.

این دستاورد جدید ایمپلنتی به نام «آوری‌نُوو» (Aurinovo) است که یک لاله گوش است و با چاپ سه‌بعدی تولید شده و حالا وارد مرحله اول کارآزمایی بالینی شده است. برای تولید این ایمپلنت، سلول‌های غضروف‌ساز یا همان کندروسیت‌ها با روش بیوپسی از گوشی که نقص دارد جدا شده و در محیط‌ کشت آزمایشگاهی به میزان لازم تکثیر و رشد می‌کنند.

محققان سپس این سلول‌ها را با نوعی جوهر زیستی بر پایه کلاژن ترکیب کردند تا برای چاپ سه‌بعدی ایمپلنتی که مشابه ابعاد و شکل گوش سالم فرد باشد، قابل استفاده شود. برای شبیه‌سازی ساختار گوش خارجی از تصویر آینه‌ای اسکن سه‌بعدی گوش سالم خود فرد استفاده شد.

نتیجه نهایی ایمپلنتی به نام آئوری‌نُوو است که ظاهر طبیعی‌تری نسبت به گوش‌های بازسازی شده با روش‌های معمول کنونی را دارد. همچنین انعطاف‌پذیری و قابلیت ارتجاعی داشته و به مرور زمان قرار است ظاهر و حس طبیعی‌تری نیز پیدا کند.

شروع کارآزمایی بالینی

اکنون جراحی روی اولین بیمار به عنوان بخشی از کارآزمایی بالینی فاز اول برای بررسی ایمنی و کارایی ایمپلنت آئوری‌نُوو انجام شده است.

این ایمپلنت، در شرکت درمان‌های سه‌بعدی زیستی توسعه داده شد و جراحی آن را آرتورو بونیلا، موسس و مدیر پژوهشگاه بدشکلی گوش مادرزادی میکروشیا در تگزاس هدایت کرد. کارآزمایی بالینی در فاز اول قرار است با ۱۱ بیمار میکروشیا در کالیفرنیا و تگزاس ادامه یابد و اثرات این جراحی به مدت پنج سال پس از عمل دنبال شود.

بونیلا در این رابطه توضیح می‌دهد: «به عنوان پزشکی که تا به حال هزاران کودک مبتلا به میکروشیا را در سراسر دنیا درمان کرده‌ام، به خوبی می‌دانم این فناوری چقدر می‌تواند برای بیماران دارای نقص ژنتیکی گوش خارجی و خانواده‌های‌شان ارزشمند باشد.»

او امیدوار است این فناوری جدید بتواند به زودی جایگزین روش‌های رایج درمان نقص مادرزادی میکروشیا شود که شامل استفاده از ایمپلنت‌های پلیمری از جنس پلی‌اتیلن متخلخل (PPE)، پیوند غضروف دنده‌های فرد یا بازسازی ساختار گوش خارجی است و همه آنها روش‌های تهاجمی به شمار می‌روند. بونیلا می‌افزاید: «ایمپلنت آئوری‌نُوو به جراحی کمتر تهاجمی نیاز دارد و علاوه بر این انتظار می‌رود گوش حاصل از این روش به‌مراتب منعطف‌تر از گوش‌های بازسازی شده با پلی‌اتیلن باشد.»

آینده چاپ سه‌ بعدی غضروف

تولیدکننده این ایمپلنت امیدوار است نتایج حاصل از کارآزمایی بالینی نه تنها گزینه‌های درمانی جدیدی را به بیماران میکروشیا ارائه دهد، بلکه حتی مسیر تولید جایگزین‌هایی برای سایر قسمت‌های غضروفی بدن مانند آسیب‌های بینی، زانو یا پارگی زردپی شانه را نیز روشن کند.

این شرکت بیان کرد‌: «اولین هدف‌گذاری ما از این دستاورد بر توسعه درمان‌های بازسازی غضروف و کاربردهای ارتوپدی خواهد بود. پس از آن توسعه فعالیت‌ها به سمت اهداف نورولوژیک و فعالیت‌های دستگاه‌های مختلف بدن خواهد بود.»

آنچه از نقص مادرزادی گوش در کودکان باید بدانید

براساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده (CDC)، از هر ۲۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ نوزادی که متولد می‌شوند، حداقل یکی به ناهنجاری میکروشیا مبتلاست. دیابت مادر و رژیم غذایی دوران بارداری که در آن میزان کربوهیدرات و فولیک‌اسید محدود باشد از جمله عوامل تأثیرگذار بر افزایش خطر بروز این ناهنجاری هستند.

علاوه بر این بروز آن در پسرها بیشتر از دخترهاست و نژادهای اسپانیایی‌، آسیایی‌، ساکنان جزایر اقیانوس آرام و بومیان آمریکا بیشتر از سفیدپوستان غیراسپانیایی تحت تأثیر این بیماری قرار دارند. در صورتی که مشکل دیگری وجود نداشته باشد، کودکان مبتلا به میکروشیا می‌توانند به‌طور طبیعی رشد کنند و زندگی سالمی داشته باشند؛ گرچه ممکن است مشکلات عزت نفس داشته باشند یا با ویژگی ظاهری خود کنار نیایند.

منابع: Science Alert و IFL Science و New Atlas
عسل اخویان‌ طهرانی - گروه دانش و سلامت